Klasik bruksizm tedavilerine cevap vermeyen hastalarda son yılların favori tedavisi Botoks ile diş sıkma tedavisi diğer adı ile Bruksizm Botox tedavisi olarak bilinmektedir. Botulinum Toksin Tip A (Botox) ile yapılan tedaviler sonucunda çene ağrısı, baş ağrısı gibi semptomların yanı sıra dişlerdeki hasra ve deformasyonda da muazzam iyileşme sağlayabilir. Son zamanlarda Botoks ve klasik diş sıkma tedavileri karşılaştırıldığında aşırı kas aktivitesini ve spastisiteyi tedavi etmek için Botoks tedavisinin ideal bir seçenek olduğu kanıtlanmıştır.

Diş sıkma botoksu, diş botoksu, bruksizm botoks, çene botoksu veya masseter botoksu gibi isimlerle de anılan bu yöntemde çiğnemeden sorumlu masseter kasına çok ince botoks iğneleri ile botox enjeksiyonları yapılır. Az miktarda Botox doğrudan çiğneme kasına (masseter botox) enjekte ederek kas ve dişlerin istemsiz olarak zarar verilmesini önleyecek miktarda verilir. Burada önemli olan doğru noktalara, doğru miktarda Botoks uygulaması ile kası zayıflatmak ancak çiğneme gibi önemli kas fonksiyonlarını sekteye uğratmamaktır.

Yapılan doğru dozda Masseter Botox uygulaması ile kaslardaki aşırı kasılma azalır. Bu sayede çene kemiğine, dişlere, diş etlerine ve çene eklemine binen yük azalır. Diş sıkma tedavisi Botoks ile diş ve çene sağlığınız korunurken, aşırı diş sıkmaya bağlı çene, baş ve boyun ağrısında da iyileşme görülür. Diş gıcırdatma botoksu veya bruksizm botoks tedavisi ismi ile anılan bu yöntemde çiğneme gibi işlevlerde azalma görülmez, yüzde asimetri izlenmez. Bruksizm tedavisinde Botoks, Diş sıkma Botox tedavisi sebebi ortadan kaldıran değil, ancak semptomları azaltan, yok eden bir uygulamadır.

Diş sıkma botoksu hastanın şikayetlerine ve durumuna göre 3-4 ayda bir yapılır. Bruksizm de Botox tedavi dozu toplam 40-60 ünite kadardır. Her bir çeneye yaklaşık 20 ila 30 ünite botoks özel noktalara uygulanır. Doz miktarı uygulayan doktorun muayenede kasın hacmine veya gücüne göre tespit edeceği bir orandır. Botox'un etkisi genellikle 6 ay sürer.

Alt çene hareketlerinde tıklama gibi seslerin hissedilmesi, çene ekleminin düzeninin bozulmasından kaynaklanabilir. Çene ekleminde bulunan disk yerinden oynar. Bunun sonucunda ağız açma, esneme, yemek yeme, çeneyi saga sola hareket ettirme gibi alt çene hareketlerinde ‘tıklama’ duyulur. Bu durum çene çıkması değildir.

Çene eklemi hastalığının birçok sebebi vardır. Diş sıkma ve gıcırdatma da bu etkenlerden biridir ve çene eklemi hastalığını ya da kas rahatsızlıklarını hızlandırabilir ya da arttırabilir. Yalnız diş gıcırdatma değil diş sıkma da bu rahatsızlık için önemli bir sebeptir. Diş sıkma veya gıcırdatma gibi bir alışkanlığınız olduğu tespit edilirse, eklem veya kas hastalığı başlamadan once önlem alınması gerekmektedir.

Ağız çok açıldığında çenenin açık kalması ya da çene çıkması durumunda en kısa sürede bir diş hekimine başvurulması gerekir. Diş hekimi manipülasyonla çeneyi normal konumuna getirir. Ağrı olması durumunda diş hekimi ilaç verecektir. Bu tip hastalar çeneyi aşırı açmaktan kaçınmalıdır. Eğer çok sık çene çıkıyorsa, ameliyat gerekebilir.

Çene çıkması ile kilitlenme farklı şeylerdir. Çene çıkmasında ağız açık kalır, ancak çene açılmıyorsa bu durum kilitlenme olarak tanımlanabilir. Ağız açmada kısıtlılık olmasının birçok nedeni vardır. Detaylı muayene ile ve ayırıcı tanı yöntemleri ile sebebi tespit edilir. Sebep çene eklemi hastalığı veya çiğneme kaslarındaki kasılma ise çoğunlukla ameliyat gerekmeden tedavi mümkündür.

Çeneden ‘tıklama’ şeklinde ses gelmesi 20 yaş dişlerinden kaynaklanmaz. 20 yaş dişinde herhangi bir problem varsa bile, öncelikle bu konuda uzmanlaşmış diş hekimi tarafından çene eklemi muayenesi yapılır, çene eklemi tedavisinden sonra 20 yaş diş için müdahale yapılması uygundur.

Baş ağrısının birçok sebebi vardır. Çene eklemi rahatsızlıklarında baş ağrısı görülebilir, ancak baş ağrısı daha ciddi rahatsızlıklardan da kaynaklanabilir. Nöroloji, fizik tedavi, algoloji gibi pek çok tıp alanını ilgilendirir.

Çene eklemi hastalığımın tanısı için baş, boyun, yüz ağrıları ve çene eklemi rahatsızlıkları alanında uzmanlaşmış diş hekimlerinin muayenesi gereklidir. Hastalar çoğunlukla çenede veya kulakta hissettikleri ağrı sebebiyle kulak burun boğaz doktorlarına başvururlar, çünkü şikayetlerin kulaktan kaynaklandığını düşünürler ya da bu şikayetlerinin diş hekimlerinin alanına girdiğini bilmezler. Tanı yaklaşık 30-40 dk süren muayene ile gerçekleşir. Muayenede ayırıcı tanı için çeşitli sorular sorulur ve baş-boyun-yüz bölgesindeki tüm kaslar, çene eklemi ve ağız içi incelenir. Çoğu hastada ayrıntılı muayene tanı koyulabilmesi için yeterlidir. Bazı durumlarda ise MR ya da tomografi gibi görüntüleme yöntemlerinden yararlanılabilir.

Çene eklemi hastalığının tedavisi tanıya göre değişiklik göstermektedir, yani her hasta için aynı tedavi yöntemi uygulanamaz. Çene eklemi hastalıklarında tedavi yöntemleri arasında konservatif olarak ortopedik apareylerin kullanılması (splint), bazı fizik tedavi yöntemleri, ilaç tedavisi, artrosentez yer almaktadır. Bu yöntemlerden hangisi veya hangilerinin kullanılacağına ayrıntılı muayene sonrası konulan tanıya göre karar verilir. Tanının doğru konulduğu durumlarda çene eklemi hastalıklarının % 85’ten fazlası konservatif tedavi ile kontrol altına alınmaktadır. Gerekli durumlarda; nöroloji, kulak- burun-boğaz, psikiyatri, algoloji gibi bölümlerle konsültasyon yapılmaktadır.